Są rzeczy na ziemi i w niebie,
o których się filozofom nie śniło …
William Szekspir
W sobotnie przedpołudnie 20 maja 2023 roku w Muzeum i Centrum Ruchu Harcerskiego w Krakowie odbyło się XIII spotkanie w ramach tradycyjnej akcji SPH – „Jubilat”. Tegorocznym jubilatem jest hm. Józef Lipiec – naukowiec-filozof, nauczyciel akademicki, propagator idei olimpijskiej, który działalność instruktorską rozpoczął w 1957 roku, jako drużynowy męskiej drużyny zuchowej i instruktor Komendy Hufca Nowy Sącz Miasto.
Spotkanie otworzył Prezes Stowarzyszenia hm. Stanisław Piasecki, który serdecznie powitał obecnych, szczególnie ciepło witając Jubilata, Jego małżonkę, rodzinę i najbliższych oraz przybyłych Gości. Spotkanie uświetnili swoją obecnością: hm. Danuta Noszka-Leśniewska Honorowy Prezes Stowarzyszenia; Bogusław Kośmider wiceprezydent Miasta Krakowa; hm. Artur Walkowiak komendant Krakowskiej Chorągwi ZHP, a także b. zastępcy prezydenta naszego miasta Tadeusz Trzmiel – Prezes Krakowskiego Holdingu Komunalnego S.A. i Stanisława Urbaniak; phm. Bartosz Rzońca z Muzeum Krakowa, kierownik oddziału Muzeum i Centrum Ruchu Harcerskiego; Waldemar Domański, dyrektor Biblioteki Polskiej Piosenki i organizator Krakowskiej Lekcji Śpiewania na Rynku Głównym. Jak co roku obecni byli b. komendanci chorągwi i hufców ZHP, profesorowie krakowskich uczelni Mieczysław Rokosz, Jerzy Nowakowski, Andrzej Ziębliński, członkowie Komisji Historycznej Krakowskiej Chorągwi ZHP na czele z hm. Januszem Wojtyczą, członkowie Zarządu i Komisji Rewizyjnej SPH, krakowscy seniorzy harcerscy, a także przedstawiciele Kręgu „Szumiący Bór” z Nowego Sącza, grupa b. studentów – uczestników zajęć i wykładów profesora Józefa Lipca.
Następnie Prezes SPH hm. S. Piasecki złożył Jubilatowi serdeczne życzenia wręczając list gratulacyjny, a Komendant Chorągwi hm. Artur Walkowiak wręczył Medal za Zasługi dla Krakowskiej Chorągwi ZHP. Obaj zgodnie życzyli profesorowi wielu dalszych lat w zdrowiu i szczęściu, satysfakcji w realizacji dalszych planów zawodowych.
Po tych życzeniach zaprezentowana została multimedialna prezentacja, przygotowana przez hm. Andrzeja Gaczorka, pt.: „Harcerski szlak. Z biegiem lat, z biegiem dni”. Ilustrowała ona etapy życiorysu popularnego Druha Profesora: nauki – w szkole podstawowej i liceum w Nowym Sączu, studiów – na Uniwersytecie Jagiellońskim w Krakowie, z którymi to, uczelnią i miastem, związał się na całe życie. Poznaliśmy także etapy pracy zawodowej, dorobek naukowy, wyróżnienia, zainteresowania.
Oddzielne, szczególne miejsce poświęcono działalności harcerskiej i instruktorskiej. Jak przyznał Jubilat nie trwała ona długo, ale była intensywna. Działał w szczególnym okresie w latach 1957 – 1962. Miał szczęście osobiście poznać zasłużone postacie dla rozwoju ruchu harcerskiego i zuchowego m.in. Bronisławę Szczepańcówną, Eugeniusza Pawłowskiego, Zofię Żytkowicz, Jana Krokowskiego Aleksandra Kamińskiego, Eugeniusza Fika, Bogusława Rybskiego, Annę Andrusikiewicz, Władysława Pilińskiego, Zdzisława Trylskiego, Tadeusza Grzesłę, Jana Rolewicza, Marię Łyczko, Leona Dmytrowskiego, Franciszka Dębskiego, Zygmunta Jamrożego, Marka Wardęckiego, Zofię Cygal.
Był czynnym instruktorem ZHP w okresie nauki w liceum i studiów. Pełnił funkcje drużynowego DZ „Podhalan” przy Szkole Podstawowej im. S. Konarskiego, członka Komendy Hufca Nowy Sącz Miasto, drużynowego Kręgu Pracy Drużynowych Zuchowych „Młody Bór”, z-cy Namiestnika Zuchowego. W latach 1960-1961 był instruktorem Wydz. Zuchowego Komendy Chorągwi Krakowskiej ZHP w którym pełnił m.in. funkcje kierownika Referatu Ośrodków Promieniujących. Był organizatorem i pierwszym kierownikiem kręgu pracy instruktorów zuchowych „Pięciosił”. Równocześnie pełnił funkcję namiestnika zuchowego w Hufcu Kraków-Grzegórzki. Szkolił kadrę zuchowa w Hufcu Nowa Huta. Czynną działalność instruktorską zakończył w stopniu podharcmistrza, mimo ukończonych kursów harcmistrzowskich wszystkich specjalności, od zuchowej do starszoharcerskiej. Stopień harcmistrza otrzymał w roku 2001.
Po latach dh Józef Lipiec był członkiem Kręgu „Gorących Dłoni”. Aktualnie działa w Stowarzyszeniu Przyjaciół Harcerstwa oraz Radzie Naukowej Muzeum Harcerstwa w Warszawie.
Niektóre z pojawiających się zdjęć Jubilat okraszał wspomnieniami anegdotycznych zdarzeń. Była to nie tylko prezentacja osobistych pamiątek, ale gawęda, w której każdy temat wart jest oddzielnego omówienia. Przy okazji poznawaliśmy również mało znane fakty z życia Jubilata m.in. że w młodości układał teksty piosenek i komponował do nich muzykę, był aktorem i reżyserem, prowadził radiowęzeł studencki. Piękny, galowy mundur instruktorski został uszyty z gabardyny „na miarę” przez Pana Jastrzębskiego w „Domu Mody” na ul. Szewskiej w Krakowie za pieniądze odłożone ze stypendium, a rogatywka, z tego samego materiału, została zamówiona w zakładzie Adama Kurzydły przy ul. św. Tomasza. Jak uważnymi obserwatorami i komentatorami rzeczywistości byli syn Grzegorz i córka Malwinka oraz wnuczka Orianka …
Działalność naukowa przyćmiła pracę harcerską, instruktorską. Jubilat jest osobą bardzo zasłużoną dla środowisk w których aktywnie działał przez całe życie zawodowe
i społeczne, a odniesione przez Niego sukcesy są wynikiem wieloletniej pracy i wielkiego zaangażowania.
Prezentację zakończyła piosenka z dedykacją „Komendant”, po której nadszedł długo oczekiwany moment indywidualnych spotkań z Jubilatem. Jako pierwsza zabrała głos Druhna Magdalena Migacz. Sądeczanka z urodzenia, krakowianka z wyboru podkreśliła rolę dh. Lipca, który przygotował ją nie tylko do wieloletniej działalności harcerskiej, ale także pedagogicznej;
hm. Krzysztof Drobniak; przedstawiciele Kręgu Starszyzny Harcerskiej i Seniorów „Agricola”;
hm. Janusz Wojtycza; phm. Wincenty Żygadło, komendant Kręgu Seniorów ZHP „Szumiący Bór” z Nowego Sącza. Listy z życzeniami przekazali Jubilatowi wieloletni przyjaciele m.in. Maria Węgrzyn–Obrzut, prof. dr hab. Adam Massalski.
Gdy zakończono składanie gratulacji i życzeń ponownie zabrał głos wzruszony Jubilat, który złożył podziękowania organizatorom za trud zorganizowania uroczystości, a obecnym za udział oraz wyraził nadzieję, że wkrótce spotkamy się na kolejnym jubileuszu.
Prowadzący spotkanie prezes SPH Stanisław Piasecki w imieniu organizatorów serdecznie podziękował Jubilatowi, jego rodzinie, oraz wszystkim Gościom za liczne przybycie i udział w spotkaniu. Gospodarzowi obiektu Druhowi phm. Bartoszowi Rzońcy za gościnę i serdeczne przyjęcie oraz Kasi Hrynkiewicz i Jerzemu Siucie za niebanalną oprawę muzyczną.
Spotkanie zakończyliśmy w symbolicznym kręgu, w którym odśpiewaliśmy „Bratnie słowo” i przekazali sobie „iskierkę przyjaźni”.
Na zakończenie uczestnicy spotkania zostali zaproszeni na grochówkę i wspólne spędzenie czasu w wyjątkowej scenerii Muzeum i Centrum Ruchu Harcerskiego. Wydarzenie uświetniły m.in. wystawka części publikacji książkowych prof. Józefa Lipca przygotowana przy życzliwej pomocy dr. Jarosława Falla i Wydawnictwa Fall. Chętni mogli otrzymać autorskie egzemplarze książki „Harcerski szlak” z dedykacją, a także wybrać się na zwiedzanie wyremontowanego fortu i zajrzeć do miejsc, które na co dzień nie będą udostępniane. Jak zawsze na naszych spotkaniach obecna była piosenka harcerska, którą tym razem śpiewaliśmy przy akompaniamencie dwóch gitar – druhny Katarzyny Hrynkiewicz i druha Jerzego Siuty.
Spotkanie przebiegało w serdecznej, przyjacielskiej atmosferze. Przy poczęstunku Jubilat i zaproszeni goście mieli okazję świętować, porozmawiać, wspominać wiele minionych chwil, ale też planować udział w kolejnych wydarzeniach.
Ps.
Już dzisiaj Druh hm. Bogusław Kośmider i Gospodarze Muzeum i Centrum Ruchu Harcerskiego zapraszają na wielkie otwarcie wyremontowanego fortu „Jugowice” 52A („Łapianka”) planowane na dzień 30 września 2023 roku.
Opracowanie: hm. A. Gaczorek
Zdjęcia: hm. T. Kubas